Τα Λογοτεχνικά βραβεία 2025 του περιοδικού Ο Αναγνώστης (για τις εκδόσεις 2024)

  

Απονεμήθηκαν τα Βραβεία Λογοτεχνίας του περιοδικού «Ο Αναγνώστης» την Τρίτη 10 Ιουνίου στο Μουσείο Μπενάκη. 

Μεγάλο τιμητικό βραβείο στον Βρασίδα Καραλή για το σύνολο του έργου του 

Ο Αναγνώστης αποφάσισε  να τιμήσει φέτος με το Μεγάλο Τιμητικό Βραβείο τον καθηγητή Βυζαντινών και Νεο­ελληνικών Σπουδών και συγγραφέα Βρασίδα Καραλή. Το 2024, ο Β. Καραλής εξελέγη μέλος της Αυστραλιανής Ακαδημίας Ανθρωπιστικών Επιστημών, αναγνώριση που θεωρείται ως η “κορυφή του ακαδημαϊκού στοχασμού στην Αυστραλία».

Ο Βρασίδας Καραλής είναι  ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους μελετητές της ελληνικής λογοτεχνίας, του κινηματογράφου και της φιλοσοφίας, με πλούσιο  και πολυδιάστατο έργο που γεφυρώνει την ελληνική και την αυστραλιανή πολιτισμική παραγωγή. Τον τιμούμε για την εξαιρετική δουλειά του στη διάδοση της ελληνικής γλώσσας και της Ελληνικής Γραμματείας στο εξωτερικό αλλά και για το πλούσιο συγγραφικό του έργο.

Ο Βρασίδας Καραλής γεννήθηκε το 1960 στην Κρέστενα του νομού Ηλείας και μεγάλωσε στον Πειραιά. Σπούδασε Βυζαντινή και Νεοελληνική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, από όπου αποφοίτησε το 1983. Από το 1990 μέχρι την αφυπηρέτησή του δίδαξε  στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ, όπου κατείχε την Έδρα Sir Nicholas Laurantos στις Νεοελληνικές και Βυζαντινές Σπουδές .

Το 2024 κυκλοφόρησε το αφήγημά του Σφερδούκλια στο κεφάλι( Δώμα).  Ένα αφήγημα της γιαγιάς του Διονυσίας όπου στο μυαλό της ενυπάρχει ένα παλίμψηστο εποχών και προσώπων δημιουργώντας μια πολυστρωματική πραγματικότητα, με τον Κολοκοτρώνη να συναντά τους αρχαίους θεούς και τον Μεγαλέξανδρο να διασταυρώνεται με τον Χριστό.
Το 2023 κυκλοφόρησε η μελέτη του Ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου (Δώμα). Ίσως το καλύτερο βιβλίο που έχει γραφτεί για τον ελληνικό κινηματογράφο, μια πανοραμική αφήγηση εποχών, ιδεών και εικόνων. ​Το 2022 μεταφράστηκε στα ελληνικά το βιβλίο του Αποχαιρετισμός στον Ρόμπερτ (μτφρ.Κατερίνα Σχινά, Δύο Δέκα εκδοτική), ένας συγκλονιστικός αποχαιρετισμός στον επί χρόνια σύντροφό του Ρόμπερτ Τζόζεφ Μήντερ.

Το συγγραφικό και μελετητικό του έργο είναι πλούσιο. Μας γνώρισε στα ελληνικά  τον Αυστραλό νομπελίστα συγγραφέα Patrick White. Έχει μεταφράσει Βυζαντινούς ιστορικούς και έχει δημοσιεύσει μελέτες για τον Νίκο Καζαντζάκη, τον Ανδρέα Αγγελάκη, τον Σολωμό , τον Θόδωρο Αγγελόπουλο κ.ά.  Στα αγγλικά έχει δημοσιεύσει, μεταξύ άλλων, τα: Realism in Greek Cinema (2017), The Cine­matic Language of Theo Angelopoulos (2022), Theo Angelopoulos: Filmmaker and Philosopher (2023), και έχει επιμεληθεί συλλογικούς τόμους για τον Μάρτιν Χάιντεγκερ, τη Χάννα Άρεντ και τον Κορνήλιο Καστοριά­δη.

Το Βραβείο Νίκου Θέμελη απονεμήθηκε στην Ιφιγένεια Θεοδώρου για τη συλλογή διηγημάτων της με τίτλο “Είναι μια θάλασσα“, εκδ. Ίκαρος.  

Η συλλογή διηγημάτων “Είναι μια θάλασσα”, έχει ως κοινό σημείο τη Σμύρνη στη νεότερη εκδοχή της, η οποία όμως κουβαλά, αισθητά ή συμβολικά, τον παλμό τής προ του 1922 εποχής και τους αντίλαλους του ξεριζωμού. Από την άλλη, όπως και ο τίτλος της συλλογής προδιαγράφει μιλάει για τη θάλασσα, την Mare Nostrum της ψυχής μας,  που χωρίζει και ενώνει τις δυο ακτές του Αιγαίου, που χωρίζει και ενώνει τους δύο άσπονδους λαούς. Είναι ένα βιβλίο που δεν μένει στη νοσταλγία αλλά γεφυρώνει μέσω των χαρακτήρων του το τότε με το τώρα.

Το Βραβείο καλλιτεχνικού σχεδιασμού και τυποτεχνίας στον Γιάννη Μαμάη για το σύνολο του έργου του, παίρνοντας αφορμή από τους «Κολοφώνες. Η μνήμη της τελευταίας σελίδας». Η Κριτική Επιτροπή με αυτή τη βράβευση τιμά τον Γιάννη Μαμάη και στο πρόσωπό του όλους εκείνους τους μάστορες της τέχνης του Γουτεμβέργιου που ελπίζουμε να μη χαθεί στις μυλόπετρες των καιρών. 

Μυθιστόρημα: Βασιλική Πέτσα, Δεν θ’ αργήσω (Πόλις) 

Νουβέλα: Κατερίνα Χανδρινού, Χωλ (Κείμενα) 

Διήγημα: Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Φάλτσα κεφαλής (Πατάκης) 

Πρωτοεμφανιζόμενοι στην Πεζογραφία: Αταλάντη Ευριπίδου, Εκείνοι που δεν έφυγαν (Πόλις) 

Δοκίμιο-Φιλολογική Μελέτη: Γιάννης Παπαθεοδώρου, Άγραφες ιστορίες για τις Ακυβέρνητες Πολιτείες του Στρατή Τσίρκα (Άγρα) 

Ποίηση: Κώστας Καναβούρης, Τα παιδιά του Ζαμπρίσκι Πόϊντ. Μικρή ανθολογία προβλημάτων (Πόλις)                           

Το πρόβλημα της ανεργίας

Όσο κι αν βρομάει ο τόπος

από διωγμένα όνειρα, είναι ωραία η ζωή.

Δεν έχει προβλήματα το φάντασμα της ανεργίας,

ας μυρίζει άσχημα η αναπνοή του

κι ας τρέχει αλκοόλ από το τρύπιο αίμα του.

Σφυρίζει στα ποιήματα να επιστρέψουν.

Πρωτοεμφανιζόμενοι στην Ποίηση: Γιώργος Χ. Ζαχαρόπουλος, Αγρός αίματος (Ο Μωβ Σκίουρος) 

Κοσμογονία

Δάκρυσε το εικόνισμα.

Ευθύς αμέσως κάποιος
χίμηξε κι έγλειφε
της Παναγιάς
το μάτι

και διερωτώμαι λοιπόν κύριοι,
τι προσκυνάμε ολημερίς;

το μύρο 

ή τα σάλια;

Επιτροπή κρίσης για βιβλία ενηλίκων: 

Αγγελής Δημήτρης, ποιητής, διευθυντής περ. Φρέαρ, Κατερίνα Κωστίου, καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Παν/μιο Πατρών, Γιώργος Περαντωνάκης, κριτικός λογοτεχνίας,  Βαρβάρα Ρούσσου, κριτικός ποίησης, ΑΣΚΤ, Αριστοτέλης Σαΐνης, κριτικός λογοτεχνίας, Κατερίνα Σχινά, κριτικός λογοτεχνίας, μεταφράστρια, Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, κριτικός λογοτεχνίας.

Επιτροπή Κρίσης βιβλίου για τον καλλιτεχνικό σχεδιασμό και την τυποτεχνία: 

Δημήτρης Αρβανίτης, γραφίστας, Μιχάλης Αρφαράς, ομότιμος καθηγητής ΑΣΚΤ, Γιώργος Ματθιόπουλος, καθηγητής στο Τμήμα Γραφιστικής και Οπτικής Επικοινωνίας του Παν/μίου Δυτικής Αττικής

 

Βραβεία για παιδιά

 

Παιδικό βιβλίο με εικονογράφηση: Νάντη Χατζηγεωργίου, Φτιάχνω έναν πύργο (Οι Εκδόσεις των Συναδέλφων) 

 

Λογοτεχνικό βιβλίο για παιδιά: Πέτρος Χριστούλιας, Η μαγεμένη (Ίκαρος) 

Λογοτεχνικό βιβλίο για εφήβους: Γιώργος Παναγιωτάκης, Αμφίβια (Πατάκης) 

Βιβλίο γνώσεων: Εύη Πίνη, Η κυρά της Ελευσίνας (Πατάκης) 

Επιτροπή Κρίσης Βιβλίων για παιδιά: Ελένη Γεωργοστάθη, συγγραφέας, κριτικός, Αγγελική Γιαννικοπούλου, Καθηγήτρια Παιδικής Λογοτεχνίας ΕΚΠΑ, Νίκη Κωνσταντίνου-Σγουρού, εκπαιδευτικός, Αγγελική Φουρνάρη, Βιβλιοθηκονόμος, Φίλιππος Φωτιάδης, εικονογράφος, αρχιτέκτων.

Πηγές:

https://www.evripidis.gr/content/1613/aponemithikan-ta-logotexnika-brabeia-toy-anagnosti-2025-/?srsltid=AfmBOorGdQi6BH7w_BnDBMIvV4rnpioU_Z7SnhMaSSqY5swoVi67w7Jr

https://www.oanagnostis.gr/nees-epitropes-ton-logotechnikon-vraveion-anagnosti-gia-to-2025/