Έλσα Μοράντε - Η ιστορία

 

Προσμένοντας καλύτερες μέρες κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου, σε συνέχεια της αναγνωστικής μας χρονιάς που είναι αφιερωμένη στην ιταλική λογοτεχνία, συζητάμε το μυθιστόρημα Η ιστορία της Έλσας Μοράντε [Elsa Morante 1912-1985] σε μετάφραση Άμπυς Ραΐκου – Σταύρου (Καστανιώτης).

Την παρουσίαση επιμελείται ο φίλος μας Νίκος Κωστούλας.

Κοντά μας θα έχουμε τη μεταφράστρια του έργου, κυρία Άμπυ Ραΐκου, στην οποία, το 2018, απονεμήθηκε από το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο, το βραβείο «Pier Paolo Pasolini» ως αναγνώριση του πολύτιμου έργου της πολιτιστικής διαμεσολάβησης που προσφέρει με το μεταφραστικό της έργο.

Η συζήτηση θα γίνει την  Τετάρτη 25 Σεπτεμβρίου στις 6 μμ. στην αυλή της Βορεείου Βιβλιοθήκης (Στέφανου Δραγούμη 30 & Μιλτιάδου, Μαρούσι, https://voreeios.maroussi.gr/ ).  

Κεντρική ηρωίδα του βιβλίου είναι η Ίντα, μια φτωχή δασκάλα από το Νότο, μισοεβραία στην καταγωγή, η οποία ζει στη Ρώμη. Η ίδια έχει χηρέψει πρόσφατα και ο πόλεμος τη βρίσκει με τον έφηβο γιο της Νίνο και με το μικρό Ουζέπε, τον απρόσμενο καρπό του βιασμού της από έναν άγνωστο Γερμανό στρατιώτη. Μπροστά στα μάτια τούτης της γυναίκας αρχίζει να ξεδιπλώνεται η φρίκη μιας ολόκληρης εποχής. Ο Νίνο φεύγει για το μέτωπο και η πρωταγωνίστρια παλεύει για να επιβιώσει, συντροφιά με τον Ουζέπε, ένα ευαίσθητο παιδί που, εν μέσω της καταστροφής, καθίσταται η μοναδική πηγή νοήματος για τη ζωή της. Όμως η Ιστορία, αυτή η ανεξέλεγκτη δύναμη που σαρώνει τα πάντα στο πέρασμά της, αποδεικνύεται πάντοτε ανελέητη. Η απελευθέρωση και η ειρήνη, παρά τις όποιες προσδοκίες καλλιεργούν, δεν καταφέρνουν να εξευμενίσουν τον άλλο γνώριμο εφιάλτη, δηλαδή την κοινή, σκληρή και άτεγκτη πανανθρώπινη μοίρα. Η Ιστορία παραμένει το δημοφιλέστερο έργο της Έλσα Μοράντε, ένα μνημειώδες μυθιστόρημα που έχει κερδίσει τη μάχη με το χρόνο και συγκαταλέγεται στα αριστουργήματα της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας λογοτεχνίας.

Η Ιστορία κινηματογραφήθηκε πολλές φορές. Το 1986 έγινε ταινία από τον Λουίτζι Κομεντσίνι με την Κλαούντια Καρντινάλε στον ρόλο της Ίντα. Γυρίστηκε μια σύντομη εκδοχή της ταινίας για το θέατρο καθώς και μια μεγαλύτερη, διαρκείας τεσσάρων και μισής ώρας, σε τρία μέρη.

Το 2024 γυρίστηκε η ομότιτλη σειρά από την Rai. Στον ρόλο της  Ίντας η  Τζασμίν Τρίνκα.  https://www.youtube.com/watch?v=WCiQWSnsIjA

 Η Έλσα Μοράντε (1912-1985) υπήρξε μία από τις κορυφαίες πεζογράφους διεθνώς κατά το δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα. Θεωρείται, εν γένει, η πιο σπουδαία γυναίκα συγγραφέας που έχει αναδείξει η Ιταλία. Γεννήθηκε στη Ρώμη, όπου και πέθανε μετά από μια μακρά περίοδο ασθένειας. Από πολύ μικρή άρχισε να γράφει παραμύθια, τραγουδάκια και ιστορίες για παιδιά που δημοσιεύονταν σε γνωστά περιοδικά. Μια σειρά από αυτές τις ιστορίες συγκρότησε το πρώτο της βιβλίο, Το κρυφό παιχνίδι (1941). Το 1942 εμφανίστηκαν Οι θαυμαστές περιπέτειες της Κατερί με την κοτσιδούλα, ένα βιβλίο που έγραψε και εικονογράφησε σε ηλικία μόλις δεκατριών ετών. Το 1936 γνώρισε τον συγγραφέα Αλμπέρτο Μοράβια και παντρεύτηκαν το 1941. Το πρώτο της μυθιστόρημα, Ψέμα και μάγια, κυκλοφόρησε το 1948 και απέσπασε το σημαντικό Βραβείο Viareggiο. Κατόπιν εξέδωσε το μυθιστόρημα Το νησί του Αρτούρο (1957) για το οποίο τιμήθηκε με το Βραβείο Strega, την ύψιστη διάκριση της ιταλικής λογοτεχνίας. Ακολούθησαν η ποιητική συλλογή Άλλοθι (1958), η συλλογή διηγημάτων Το ανδαλουσιάνικο σάλι (1963) και το βιβλίο Ο κόσμος σώθηκε από τα παιδιά (1968). Το 1974 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα Η ιστορία, το πλέον γνωστό και εμβληματικό της έργο. Το τελευταίο της βιβλίο ήταν το μυθιστόρημα Αρατσέλι (1982).

(Πηγή: "Εκδόσεις Καστανιώτη", 2023).